“Trong lần đi công tác xa nhà và nhận được cuộc gọi từ con, tôi được biết con vừa bị chỉ trỏ và xúc phạm bởi các bạn lớp khác khi đang đi một mình. Con chỉ nói rằng mình buồn, chán vì bị trêu chọc, nhưng tôi hiểu con đã bị tổn thương và tủi thân khi phải một mình đối mặt với sự kỳ thị. Bình thường con luôn thể hiện sự mạnh mẽ của mình bằng cách lờ đi điều tiếng, tỏ ra là mình không quan tâm. Nhưng việc không có bạn bè bên cạnh, không có mẹ động viên kịp thời dường như đã chạm đến giới hạn chịu đựng của con.”

 

Xin chào mọi người, tôi là Trang. Tôi là một phụ huynh, là đồng minh của con mình – một người chuyển giới nữ. Tôi đã biết con khác biệt so với những cậu trai đồng trang lứa từ lâu, khi con chỉ thân thiết với các bạn gái, con xấu hổ và bẽn lẽn trước người bạn trai con thích để rồi ríu rít kể tôi nghe về những cảm xúc ấy.

“Hay là do hồi mang thai, mình đã mong có con gái nên bây giờ con mới thích làm con gái như này?” – Đó từng là câu hỏi luôn xoay vần trong đầu mỗi khi tôi nhìn con. Và dù không bao giờ cấm đoán con, tôi vẫn không thể tránh khỏi sự bất ngờ. Có lẽ phụ huynh nào ở trong trường hợp như tôi cũng sẽ mang cảm giác ấy. Không ngạc nhiên sao được, khi đứa trẻ mình từng bế trên tay, mình từng hình dung ra bao viễn cảnh khi con trưởng thành, nay lại làm trái những điều tưởng như đã định sẵn. 

Suốt một khoảng thời gian, tôi từng hy vọng khi con dậy thì, lượng hormone nam sẽ tăng lên và con có thể thay đổi. Nhưng khi con bước sang tuổi 12, tôi nhận ra những gì mình cần làm là để con tự do khám phá bản thân và đồng hành cùng con bằng cách chú ý nhu cầu, mong muốn của con. Do đặc thù về nghề nghiệp nên tôi cũng dành thời gian tìm hiểu, tham gia những buổi đào tạo liên quan đến kiến thức về giới. Có lẽ nhờ tâm thế cởi mở ấy mà quá trình come out của con đã diễn ra thật tự nhiên, thậm chí con từng hồn nhiên tâm sự rằng: “Mẹ đừng mong đợi sẽ có cháu nội nhé, con không bao giờ lấy vợ sinh con đâu, mà con sẽ lấy chồng”. 

Từ khi xác định rằng mình sẽ sát cánh bên con, tôi luôn trăn trở làm sao để tạo ra không gian an toàn cho quá trình định giới của con. Tôi nói chuyện với giáo viên chủ nhiệm, nhờ cô lưu ý những trường hợp kỳ thị, phân biệt đối xử với cộng đồng; tôi kiên nhẫn giải thích với họ hàng cách con thể hiện giới là điều bình thường, quan trọng là con hạnh phúc;… Khi con học lớp 7, tôi đã thoải mái cho con sơn móng tay, dùng nước hoa hay mặc quần áo của mẹ, tôi cũng tin tưởng không vì thế mà con bỏ bê việc học vì con là một đứa trẻ rất thông minh và chăm chỉ. Vì vậy, cô giáo đội tuyển Văn của con từng không hiểu sao mẹ lại chiều con như thế. Tôi đã chia sẻ suy nghĩ của tôi với cô: ” Tôi tin rằng nếu đứa trẻ được làm những điều khiến bản thân chúng vui vẻ, tự tin, được người lớn ủng hộ, đồng hành; chúng sẽ học hành tốt hơn, làm được nhiều điều hơn những gì người lớn biết về chúng, bởi khi ấy năng lượng của đứa trẻ được phát huy tối đa.” Từ cuộc trò chuyện đó, cô giáo đã cởi mở hơn rất nhiều, thậm chí còn hứa với con tôi là nếu con đạt giải trong kỳ thi cấp thành phố, cô sẽ tặng bạn một món quà mà bạn ấy thích. Tôi biết những thay đổi không đến trong ngày một ngày hai, nhưng cuối cùng thì con cũng có được sự chấp nhận của gia đình và sự ủng hộ, đồng hành của nhiều bạn cùng lớp cũng như thầy cô.

Nhưng tôi hiểu rồi sẽ có lúc con không có ai bên cạnh để làm điểm tựa, và con sẽ phải tự bảo vệ mình trước sự kỳ thị, phân biệt đối xử. Trong lần đi công tác xa nhà và nhận được cuộc gọi từ con, tôi được biết con vừa bị chỉ trỏ và xúc phạm bởi các bạn lớp khác khi đang đi một mình. Con chỉ nói rằng mình buồn, chán vì bị trêu chọc, nhưng tôi hiểu con đã bị tổn thương và tủi thân khi phải một mình đối mặt với sự kỳ thị. Bình thường con luôn thể hiện sự mạnh mẽ của mình bằng cách lờ đi điều tiếng, tỏ ra là mình không quan tâm. Nhưng việc không có bạn bè bên cạnh, không có mẹ động viên kịp thời dường như đã chạm đến giới hạn chịu đựng của con. 

Nhìn con cả ngày hôm ấy chỉ nằm trên giường mà không ăn uống gì, tôi không khỏi cảm thấy xót xa. Khi ấy, niềm mong muốn duy nhất của tôi là con có một cuộc sống bình thường như bao người, vì hiện giờ con chưa có nỗi lo cơm áo gạo tiền, nhưng chỉ riêng việc những người xung quanh nhìn nhận như nào đã là một vấn đề lớn với con. Tôi mong nhận thức của xã hội sẽ thay đổi theo hướng cởi mở hơn, để những người như con mình không bị nhìn theo hướng thương hại, mà được nhìn nhận với năng lực mà họ có, được bình đẳng tiếp cận với tất cả các cơ hội về y tế, giáo dục, việc làm…và trở thành những công dân có ích cho xã hội như bao người khác. Tôi cũng hy vọng Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính có thể được ban hành và sử dụng sớm, đặc biệt nhà nước nên bảo đảm yếu tố bình đẳng của dự thảo luật bằng việc loại bỏ quy định yêu cầu can thiệp y học bởi không phải người chuyển giới nào cũng có đủ điều kiện về kinh tế, sức khỏe để thực hiện can thiệp. 

—

Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính đã chính thức được đăng tải lên Cổng thông tin điện tử Quốc hội để lấy ý kiến người dân. Đây là thời điểm quan trọng để cộng đồng người chuyển giới và toàn xã hội đóng góp ý kiến cho quá trình xây dựng Luật. Bạn có thể đóng góp cho Dự thảo tại đây: https://forms.gle/oMYDbEzTFPUyipW38